رزین سختی گیر

تعداد بازدید:۴۷۱

رزین سختی گیر

رزین سختی گیر (Softner Resin) نوعی دانه های شیمیایی می‌باشند که عمل سختی گیری آب را جهت تولید آب نرم انجام می‌دهد. رزین سختی گیر مانند آهنربا عمل می‌کند به گونه‌ای که منیزیم و کلسیم موجود در آب را جذب می‌کند. این کار شبیه عملکرد قطب های مثبت و منفی آهنربا می‌باشد. وقتی آب نمک وارد رزین می‌شود سدیم و رزین شبیه قطب های هم نام آهنربا عمل می‌کنند و از هم دور می‌شوند.

به طور کلی یکی از مهمترین مواد مصرفی در دستگاه سختی گیر هستند که برای گرفتن سختی و آهک آب مورد استفاده می‌گیرد. رزین ها در دستگاه های سختی گیر در بالای سیلیس ریخته می شود. رزین ها ترکیباتی چسبنده و آب گریز هستند که معمولاً درآب قابل حال نیستند ولی در الکل حل می‌شوند. رزین سختی گیر به طور گسترده در فرآیندهای جدا سازی، تصفیه و ضدعفونی کردن آب استفاده می شود. شایع ترین کاربرد های رزین رسوب زدایی و تصفیه آب است.

ویژگی رزین‌های سختی گیر

دارای یون هستند و فضای کافی در‌شبکه پلیمری وجود دارد تا‌ یون‌ها به راحتی در‌شبکه رزین حرکت کنند. رزین های سختی گیر دارای سطح تماس زیاد‌ هستند همچنین در‌آب غیر محلول اند. رزین‌های سختی گیر معمولا به دو شکل طبیعی و مصنوعی در دنیا وجود دارد از هر دو نوع آن درصنایع گوناگون استفاده می‌شود. رزین های مصنوعی نسبت به رزین های طبیعی دارای پایداری، یکنواختی و ناخالصی کمتری هستند. بهترین رزین طبیعی شیره درخت کاج می‌باشد‌ که در گذشته از آن به منظور مومیایی کردن اجساد، تولید عطر، عایق بندی قایق ها،‌ساخت ظروف غذایی‌ و...استفاده می‌شود.

ویژگی ‌رزین‌های مصنوعی موجود توسط واکنش‌های شیمیایی در آزمایشگا‌ه ها تولید می‌شوند. این رزین‌ها موادی با ملکول‌های بزرگ دو سر قطبی با بار های مخالف هستند.رزین‌های مصنوعی کاربرد‌های فراوانی در ساخت پلاستیک، چسبها و ... دارند. با این وجود مهمترین کاربردی که دارند میتوان استفاده از آن‌ها در صنعت تصفیه و فاضلاب دانست. از رزین های تعویض یونی به منظور فیتراسیون 99% ای آلاینده‌های آب استفاده می‌شود. رزین‌های سختی گیر تبادل یونی معمولا از پلیمر پل ‌استایرن ساخته شده‌اند ‌و تنها ‌در نوع گروه های فعال یا عاملی ویژه خود با یکدیگر تفاوت دارند.

انواع رزین های سختی گیر تبادل یونی

انواع رزین سختی گیر

انواع رزین‌ های تبادل یونی پرکاربرد در حوضه تصفیه آب انواع زیر هستند:

دسته اول: رزین های آنیونی

در این نوع رزین ها بنیاد رزین شامل یک کاتیون و بخش متحرک آن دارای آنیون می‌باشد. رزین های آنیونی همانطور که از نام آن پیداست برای جذب آنیون هایی نظیر اسید سولفوریک، کلریدیکو نیتریک استفاده می‌شود. رزین های سختی گیر آنیون به دو دسته‌‌ی قوی و ضعیف تقسیم‌بندی می ‌شود.رزین های آنیونی ضعیف مقاوم تر از رزین های آنیونی قوی می ‌باشند.

به همین دلیل در سیستم‌ های تصفیه آب رزین های آنیونی قوی در پایین دست رزین‌ های آنیونی ضعیف قرار میگیرند. در بویلرهای نیروگاهی که حذف سیلیس بسیار مهم است،همواره از رزین های آنیونی قوی استفاده می‌شود. دررزین های آنیونی بنیان رزین با نماد Z نشان داده می‌شود.ZOH نمایانگر یک رزین آنیونی که شامل یون های متحرک هیدروکسیل می ‌باشد.

الف) رزین آنیونی قوی

دسته اول رزین های آنیونی قوی: بنیان رزین کاتیون بنزیل تری متیل آمونیوم می‌باشد.

دسته دوم رزین های آنیونی قوی: بنیان رزین کاتیون دی متیل اتانول آمین می‌باشد.

توجه!!!

یکی از علل تولید رزین های انیونی قوی نیاز به حذف سیلیکا از آب های صنعتی است.
وقتی آب از روی رزین های انیونی قوی عبور میکند بنیان اسید توسط این رزین ها جذب می شود و به جای آن یون هیدروکسید آزاد می شود؛ بنابراین آب حاوی املاح در اثر عبور از روی رزین های کاتیونی و آنیونی همه ی املاح خود را از دست میدهد و آب بدون یون حاصل می شود.
برای احیای رزین های آنیونی قوی باید از یک باز قوی (مانند سود) استفاده کرد.

ب) رزین آنیونی ضعیف

معیار قوی یا ضعیف بودن یک رزین سختی گیر بنیان آن می باشد. این دسته از رزین ها قادر به حذف اسیدهای معدنی مانند HCl و H2SO4 هستند؛ اما قادر به حذف اسیدهای ضعیف (با درجه ی یونیزاسیون کم) مانند اسید کربنیک و یا اسید سیلیسیلیک نیستند. از این رو این رزین ها را اغلب جاذب اسید می نامند.

رزین های آنیونی ضعیف برای جذب مواد آلی بر رزین های آنیونی قوی برتری دارند؛ زیرا در صورت استفاده از رزین های آنیونی قوی، مواد آلی باعث آلودگی آنها می شوند. در واقع رزین های آنیونی ضعیف عملا جاذب هستند نه تعویض کننده. یکی از معایب رزین های آنیونی ضعیف این است که ظرفیت رزین تبادل یونی آنها به دبی آب بستگی دارد؛ یعنی هر چه دبی آب بیشتر شود، ظرفیت رزین ها کمتر می گردد.

توجه!!!

به طور کلی رزین های نوع قوی در محدودهی pH وسیع تر و رزین های نوع ضعیف در محدودهی pH کوچک تر مناسب اند.

دسته دوم: رزین های کاتیونی

در این نوع رزین‌ها بنیان رزین یک آنیون مانند سولفونیک S03 و بخش متحرک آن شامل یک کاتیون مانندH می‌باشد. معمولأبا نماد RH نشان داده می شود. R نمایانگر بنیان رزین وH نماد کاتیون می باشد. رزین‌های سختی گیر کاتیونی جهت حذف یون‌های مثبت آب همچون کلسیم، منیزیم و...کاربرد دارد که از آن‌ها با نام‌های کاتیون یاد می‌شود.

از لحاظ تجربی می‌توان گفت رزین کاتیونی ضعیف در‌مقایسه با رزین کاتیونی قوی بازدهی بیشتری داشته و پساب کمتری تولید می‌کند. رزین کاتیونی ضعیف تنها می تواند کاتیون های قلیاییت آب را جذب کند. در صورتی که نیاز به جذب کننده کاتیون موجود در آب دارید، نمی توانید از رزین کاتیونی ضعیف استفاده کنید.

رزین های کاتیونی به دو دسته تقسیم بندی می شوند:

الف) رزین کاتیون قوی

توجه!!!

1_ رزین‌های سختی گیر کاتیونی قوی به صورت سدیمی و برای کاهش سختی آب بکار می رود، (RNa) البته دیده می شود که رزین های کاتیونی سدیمی از نوع قوى نه فقط کاتیون های سختی اور آب، بلکه همه یون های فلزی را با سدیم تعویض می کنند.

2_ برای احیاء رزین RNA کافیست آن را با آب نمک شستشو دهیم.

3_ رزین‌های کاتیونی هیدروژنی از نوع قوی قادر به جایگزینی یون های فلزی با یون هیدروژن هستند؛ بنابراین تمامی نمک های موجود در آب را به اسیدهای مربوطه تبدیل می کنند.

۴_ برای احیای رزین‌های هیدروژنی قوی از یک اسید قوی مانند اسید سولفوریک یا اسید کلریدریک استفاده می شود.

ب) رزین کاتیون ضعیف

بنیان رزین یک آنیون ضعیف می باشد )مثل(COO به طور کلی هرگاه به جای گروه سولفونیک اسید گروه کربوکسیلیک اسید (COOH) جانشین شود، رزین های کاتیونی ضعیف تولید می گردند ولی روش ساده تر برای تهیه ی این رزین ها ترکیب متاکریلیک اسید با دی وینیل بنزن می باشد. به طور معمول ظرفیت رزین های کاتیونی ضعیف بیشتر از ظرفیت انواع قوی می باشند که این میزان گاهی به دو برابر هم می رسد. برای احیای رزین های کاتیونی ضعیف از هر نوع اسیدی می توان استفاده کرد.

دسته سوم: رزین های ترکیبی یا رزین میکس بد

نوع دیگری از رزین نیز وجود دارد به نام رزین میکس بد که دو نوع رزین کاتیونی و آنیونی را می‌توان در یک ظرف ترکیب با یکدیگر مخلوط نمود و آب با کیفیت فوق بالا به وسیله واکنش های تبادل یونی زیاد تولید نخواهد شد و در صورت تکرار به عنوان یک معبر گذر آب در طول بستر اختلاط رزین ها اتفاق خواهد افتاد. بهترین درصد اختلاط در این ترکیب، 40 درصد رزین کاتیونی و 60 درصد رزین آنیونی می باشد.

مقایسه ی رزین های سختی گیر

رزین های تبادل یونی کاتیونی و آنیونی از دو نوع ضعیف و قوی در ویژگی های برجسته زیر متمایزند:

رزین های ضعیف توانایی تبادل یونی محدودی دارند. این در حالی است که رزین های قوی از توانایی تبادل یونی بالایی برخوردارند.
رزین های ضعیف دارای ظرفیت بالاتری نسبت به نوع قوی اند. در برخی موارد ظرفیت تبادلی یونی رزین های ضعیف بیشتر از دو برابر نوع قوی است.
رزین های ضعیف در صنایع کاربرد بیشتری نسبت به رزین های قوی دارند. راندمان احیاء آنها ۱۰۰% می باشد.
جهت احیای رزین های ضعیف به میزان کمتری از ماده‌ی سیمیایی نیاز است.
رزین های ضعیف را می‌توان با اسید و یا باز ضعیف و هم با اسید یا باز با غلظت کم احیا کرد.
هزینه آ بی یون تولید شده به کمک استفاده هم‌زمان از رزین های ضعیف و قوی کمت است.
احیای رزین های کاتیونی به طور معمول توسط اسیدسولفوریک انجام میگیرد. جهت احیای رزین های آنیونی قوی معمولا از سدیم هیدروکسید چهار الی پنج درصد و برای احیای رزین های آنیونی ضعیف از پساب خروجی استفاده می‌شود.
رزین‌های قوی به هیدروژنی یا هیدروکسیلی بیشترین حجم متورم شده را دارند;اما رزین‌های ضعیف زمانی که به صورت نمک در می‌آیند بیشترین حجم را دارند.
رزین‌های ضعیف گران‌تر از رزین‌های قوی هستند.

توجه: راندمان احیا در رزین‌ها از رابطه زیر به دست می‌آید:

یون‌های موجود در کل حجم ماده‌ی احیا کننده/ کل یون‌های تعویض شده با رزین= راندمان احیای سختی گیر

رزین سختی گیر پرولایت

سختی گیر رزینی

یکی از برند‌های معتبر رزین موجود در بازار ایران رزین سختی گیر پرولایت انگلیس است.دارای کیفیت بسیار مطلوب قیمت مناسب رزین کاتیونی و آنیونی که آنرا جهت سختگیری نموده است. رزین پرولایت انگلیس به حذف فلزات،سولفات‌ها کربنات‌ها و بسیاری از ترکیبات دیگری که باعث سختی آب می‌شود کمک میکند.رزین پرولایت به صورت لیتری و در کیسه‌های 25 لیتری به فروش می‌رسد.

املاحی که در آب وجود دارد معمولا دارای بارهای منفی و مثبتی هستند. با استفاده از سیستم‌های رزینی کاتیونی‌وآنیونی با مکانیسم تبادل یون آن‌ها را‌ حذف کرد و سختی آب را کاهش داد. انواع محصولات رزین پرولایت: رزین کاتیونی پرولایت با مدل‌های c100 و c100e جهت حذف کلسیم و منیزیم موجود در آب شرب صنعتی. رزین آنیونی پرولایت با مدل‌های A400 جهت مبادله یون های کلسیم و منیزیم، رزین میکس بد جهت استفاده در دستگاهای دیونایزر.

خصوصیات فیزیکی و شیمیایی رزین‌های سختی گیر

الف)خصوصیات شیمیایی رزین‌ها عبارت‌اند از:

برگشت پذیری در رزین‌های تعویض یونی
ژله یا جامد بودن
گروه یونی غیرمتحرک
یون متحرک و ضریب گزینش‌پذیری
ظرفیت
تورم پذیری
محدوده ph عملکرد
پایدار‌ی شیمیایی
پایداری گرمایی

ب)خصوصیات فیزیکی رزین‌ها عبارت‌اند از:

لازم به ذکر است که جداکردن خواص فیزیکی و شیمیایی رزین‌های تبادل یونی به دلیل رفتار شبه‌الکترولیتی جامد ‌آن‌ها بسیار مشکل است. ویژگی ‌های فیزیکی رزین مانند چگالی، میزان هیدراسیون، تورم، مقاومت در برابر شوک اسمزی، نفوذ و خلل‌ و فرج به طور مستقیم به ساختار رزین‌ها بستگی دارند.

از طرفی افت فشار ناشی از عبور سیال از بستر یک رزین نیز یک خاصیت فیزیکی است که متناسب با توزیع خلل‌ و فرج مواد تبادل کننده‌ی یونی می‌باشد. از خصوصیات دیگر فیزیکی رزین‌ها می‌توان به اندازه و ضریب یکنواختی دانه‌های رزین و هم چنین وزن حمل ‌و نقل رزین‌ها اشاره کرد.

ژله یا جامد بودن رزین چیست؟

مطلوب است رزین مورد استفاده در فرآیند تصفیه‌ی آب، جامد اما نرم و انعطاف پذیر باشد:

زیرا ژله مانند بودن رزین باعث انحلال آن در آب و افزایش ذرات معلق آب می‌شود.
خشک، غیرانعطاف‌پذیر بودن، ترد و شکننده بودن رزین‌ها باعث کاهش سرعت تعویض یون‌ها می‌شود.

توجه!!!

گروه یونی غیرمتحرک چسبیده به شبکه پلیمری می‌تواند نوع رزین و هم ضعیف یا قوی بودن آن را تعیین می‌کند.

احیای رزین کاتیونی سختی گیر

احیای رزین های کاتیونی اسیدی انواع سختی گیر ها با اسید انجام می‌شود. بدین منظور میتوان از HCLیا H2SO4 استفاده کرد. استفاده از HCI (هیدرو کلریک اسید) باعث افزایش ظرفیت رزین می‌شود و موثرتر از H2SO4 عمل می‌کند. البته استفاده از H2SO4 از لحاظ اقتصادی به صرفه می باشد. شستشوی رزین ها به چند روش مختلف صورت می پذیرد:

شستشوی حالت 1

در این وضعیت آب از زیر مخزن استوانه ای سختی گیر رزینی به داخل دستگاه وارد می شود و از صفحات مشبک گذر نموده و از پایین به رزین ها برخورد نموده و پس از گذر آب از میان ذرات رزین، که این امر موجب افزایش حجمی رزین می گردد. جهت احیا و نهایتاً سرویس دهی مجدد دستگاه سختی گیر آماده می گردد. مدت زمان احیا رزین معمولاً بین 5 تا 10 دقیقه تغییر می نماید.

شستشوی حالت 2

ابتدا وضعیت شیر را در حالت معکوس قرار داده و پس از آن شیر فلکه منبع نمک را باز نموده تا آب نمک مورد نیاز از طریق از تانک نمک مکیده شود. در نهایت آب نمک از قسمت بالای مخزن استوانه سختی گیر به داخل آن وارد شود. با این کار در حین تزریق آب نمک، فرآیند تبادل یونی ما بین رزین ها انجام شده و احیاء رزین انجام می گردد.

بعد از تزریق آب نمک، شیر فلکه آب نمک را بسته و در این وضعیت منتظر مانده تا آب خروجی از لوله فاضلاب دستگاه از حالت شوری خارج شود.

شستشوی حالت 3

بعد از شستشوی رزین با آب نمک و مجدداً آن را تست نموده و اهرم شیر را در حالت شماره 3 قرار داده که نهایتاً دستگاه برای شروع بکار آماده و آب سخت به آب نرم تبدیل گردد.

مشکلات احیای رزین سختی گیر با سولفوریک اسید

احیای رزین‌های کاتیونی با سوافوریک اسید باعث تولید رسوب کلسیم در بستر رزین و در نتیجه آلوده شدن و کاهش ظرفیت آن می‌شود دو راه برای حل این مشکل وجود دارد که شامل:

افزایش تدریجی غلظت سولفوریک اسید
کاهش تماس اسید با رزین(بدین منظور باید دبی رزین را افزایش داد)

توجه مهم : راندمان بالا با سولفوریک اسید به دلیل ایجاد رسوب سولفات کلسیم کمتر از HCL است.

احیای رزین‌های آنیونی سختی گیر

یکی از اهداف تولید رزین‌های آنیونی قوی، حذف سیلیکا از آب‌های صنعتی می‌باشد. هنگام احیا رزین حذف سیلیکا از شبکه‌ی رزین کار مشکلی است و باعث کاهش ظرفیت تعویض کننده‌ها می‌شود. همچنین غلظت سیلیکا در آب تصفیه شده در حد مطلوب کاهش نمی‌یابد.

برای رفع این مشکل دو راه وجود دارد:

استفاده از سود سوز آور گرم شده (40-50 درجه گرم شده باشد)
افزایش زمان تماس بین سود و رزین (بدین منظور دبی سود را باید پایین نگه داشت)

توجه!!!

1_استفاده از بخار آب توصیه نمی‌شود زیرا به رزین سختی گیر آسیب می‌رساند.

2_هرچه دمای آب بیشتر باشد نشت سیلیکا بیشتر می‌شود. به همین دلیل در زمان احیا سود را گرم می‌کنند.

مزایای استفاده از سختی گیر رزینی

سهولت در نصب و بهره‌برداری
بالا بودن عمر مفید رزین‌ها
قابلیت اجرا در ظرفیت‌های مختلف
عدم وجود فاظلاب آلود برای محیط‌زیست

معرفی برخی از نمونه های خاص انواع رزین های سختی گیر

رزین های سیلیس زدا

به منظور حذف سیلیس از آب‌های غنی از سیلیس از یک دستگاه تعویض یونی حاوی رزین‌های بازی قوی می‌توان استفاده کرد.

رزینی های حذف آهن و منگنز

به منظور حذف آهن و منگنز موجود در آب از رزینهای کاتیونی نوع هیدروژنی و یا نوع سدیمی می‌توان استفاده کرد از معایب این روش امکان آلوده شدن رزین به رسوب و بروز مشکلاتی می‌باشد که باید نکاتی را در این زمینه رعایت کرد:

1_قبل از حذف آهن توسط رزین هیج هوایی با آب در تماس نباشد، زیرا امکان اکسایش آهن و منگنز و ایجاد فرم هیدروکسید نامحلول وجود دارد.

2_محلول احیا کننده رزین عاری از هوا باشد.

توضیحات بیشتر در خصوص سختی گیر تعویض یونی

برای حذف املاح سختی آور آب از سختی گیر تعویض یونی که دارای رزینهای کاتیونی سدیمی می‌باشد استفاده می‌شود. برای احیای این فرآیند نمک طعام به کار می‌رود. برای حذف املاح سختی آور آب دریا از رزین اسیدی ضعیف استفاده می‌شود زیرا رزین اسیدی ضعیف علاقه‌ی زیادی به املاح سختی‌آور در حضور سدیم دارد.

فواید پیش تصفیه آب قبل از سختی گیری

بعضی از مواد موجود در آب می توانند مضر و آلاینده برای واحدهای تعویض یونی باشند؛ بنابراین بهتر است آب قبل از ورود به واحدهای تعویض یونی تصفیه شود.

این آلاینده ها عبارت اند از:

1_کلر آزاد:

به منظور حذف کلر آزاد می توان آب را قبل از ورود به واحد تعویض یونی از فیلترهای حاوی زغال فعال عبور داد یا بی سولفیت سدیم به آب اضافه کرد. .

2_ مواد معلق و رنگ:

به منظور حذف این آلاینده ها بهتر است آب قبل از ورود به واحد تعویض یونی از فیلتر شنی یا زغال فعال عبور داده شود.

۳_ آلودگی آهن:

استفاده از HCL %10و یا محلول سدیم دی تیونیت

۴_ آلاینده های آلی:

شستشوی منظم با محلول آب نمک قلیایی

5_ املاح زیاد آب:

اگر TDS آب بیش تر از ppm ۴۰۰ باشد استفاده از اسمز معکوس برای کاهش TDS آب ورودی به رزین توصیه می شود.

شرایطی که استفاده از رزین ها را برای تصفیه ی آب مطلوب تر میکند

مقدار رنگ و کدورت آب خام (تصفیه نشده) کم باشد.
سختی آب بیشتر از نوع غیر کربناتی (سختی دائم) و متغیر باشد.
حجم آب مصرفی کم باشد.
غلظت املاح کم تر از 400ppm باشد.

شرایطی که روش آهک و سودا زنی را برای تصفیه ی آب مطلوب تر می کند

آب خام نیاز به فیلتراسیون داشته باشد.
بیش تر سختی آب از نوع موقت باشد.
حجم آب خام و سختی آن زیاد باشد.

سختی گیر رزینی

محدودیت های استفاده از سختی گیر رزینی

در کنار مزایای روش تبادل یونی محدودیت هایی نیز وجود دارد که عبارت اند از:

در محدوده‌ی ppm TDS >700 مقرون به صرفه نیستند.
این روش برای واحدهای صنعتی متداول می باشد و معمولا برای آب آشامیدنی مورداستفاده قرار نمی گیرد.
مواد شیمیایی مصرفی از همه روش ها بیشتر و آب تولیدی پرهزینه تر است.
دمای فرآیند تبادل یونی نباید از ۱۰ درجه ی سانتی گراد کم تر باشد.
بر اساس نوع رزین و پوشش ستون های تبادل یونی ماکزیمم دمای فرآیند تبادل یونی محدودیت دارد.
اجسام غیر یونیزه قابلیت تبادل یونی ندارند.
حد مجاز آهن، منگنز و فلزات سنگین در مجموع باید کمتر از ppm 1/0 باشد.
آب عبوری از رزین های تبادل یونی باید فاقد املاح معلق، اجسام کلوئیدی، چربی و مواد آلی باشد.
حد مجاز کلرین آزاد (CIO) آب عبوری ppm 5/0 است.

یون متحرک و ضریب گزینش پذیری رزین های سختی گیر

تمایل رزین تبادل یونی به جذب یون، ضریب گزینش پذیری رزین نام دارد. در صورتی که یک رزین کاتیونی اسیدی در محلولی که حاوی کاتیون تک ظرفیتی است مثل (Na) قرار گیرد. ضریب گزینش پذیری تابع غلظت نمی باشد و تمایل رزین به جذب یون بالا نخواهد بود. زیرا در لحظه‌ی تعادل غلظت یون‌های تک ظرفیتی و کاتیون متحرک در محلول و رزین تفاوت چندانی ندارد.

اما اگر رزین اسیدی در محلولی که حاوی کاتیون دو ظرفیتی است مانند(Ca) قرار بگیرد، ضریب گزینش پذیری تابع غلظت محلول می‌باشد. باکاهش غلظت محلول تمایل رزین به کاتیون دو ظرفیتی بیشتر و ضریب گزینش پذیری آن برای یون موردنظر افزایش می یابد. پس درلحظه تعادل غلظت Ca در رزین بیشتر از غلظت آن در محلول است. به همین دلیل رزین های کاتیونی به راحتی می توانند در حذف سختی آب به کار روند.

به طور کلی در غلظت های کم مانند آب طبیعی، هرچه ظرفیت یون بیشتر باشد با تمایل بیشتری جذب رزین می‌شود. مثلا یون سه ظرفیتی و یون دو ظرفیتی بیش از یون یک ظرفیتی توسط رزین جذب می شوند.

برای یون‌های با ظرفیت یکسان ضریب گزینش پذیری متفاوت است و معمولاً هرچه وزن مولکولی بیشتر باشد و یا اندازه‌ی یون کوچک تر باشد تمایل جذب افزایش می یابد. به عبارت دیگر ضریب گزینش پذیری ترتیب و قدرت تبادل یون را مشخص می کند.

به طور کلی ضریب گزینش پذیری رزین سختی گیر به عوامل زیر بستگی دارد:

نوع رزین سختی گیر
غلظت یون‌های محلول در کاتیون سختی گیر
شعاع یون‎های محلول کاتیون و آنیون سختی گیر